Niemand hou daarvan om te verloor nie. Of dit nou ’n bordspeletjie, ’n skoolwedloop of selfs ’n weddenskap tussen sibbe is oor wie die meeste boereworsrolle kan eet, verloor kan soms ongemaklik wees. Enige iemand wat kinders ken, weet dat hul reaksies op verloor kan wissel van effense teleurstelling tot ’n volwaardige ineenstorting.

Hoe kan kinders geleer word om met grasie te verloor? Hoe kan hulle verstaan dat wen nie alles is nie? En belangriker, hoe kan hulle aangemoedig word om die ervaring te waardeer, selfs al eindig hulle nie eerste nie? Hier is ’n paar praktiese wenke om kinders te help om ’n gesonde houding teenoor kompetisie te ontwikkel.
1. Berei Kinders Voor
Voor ’n wedloop, sokkerwedstryd of selfs ’n gesinssessie van Uno, is dit nuttig om kinders daaraan te herinner dat iemand gaan wen en iemand gaan verloor.
Een van die beste maniere om verwagtinge te stel, is deur oefening. ’n Onderwyser het opgemerk dat haar kleuterskool kinders mal was oor vriesdans. Voor elke speletjie het sy gevra: “Wat gebeur as iemand steeds beweeg wanneer die musiek stop?” Die kinders het geweet dat hulle dan uit is. Hierdie eenvoudige oefening het hulle voorberei op die idee dat verloor deel is van die pret.
Ouers en opvoeders kan dieselfde konsep toepas. In plaas daarvan om kinders altyd te laat wen, moet hulle geleenthede kry om in ’n veilige ruimte te verloor. Dit help hulle om veerkragtigheid en ’n realistiese begrip van kompetisie te ontwikkel.
2. Laat Kinders Hul Emosies Voel - Maar Help Hulle Om Dit Te Hanteer
Verloor is nie lekker nie. Selfs volwassenes ervaar frustrasie wanneer dinge nie uitwerk nie. Dit is belangrik dat kinders hul teleurstelling erken, maar ook leer om dit op ’n gesonde manier te verwerk.
Wanneer ’n kind hartseer is oor ’n verlies, kan hulle emosies bevestig word met iets soos: “Ek kan sien jy is teleurgesteld. Dit is reg om so te voel, maar kom ons haal diep asem en probeer weer.” Hulle kan ook aangemoedig word om hanteringstrategieë te gebruik soos:
Diep asemhaling
’n Glas water drink
Springoefeninge doen
Hul gevoelens op papier teken
Selfs soos ’n leeu te brul as dit help.
Wanneer kinders leer om hul emosies na ’n verlies te reguleer, ontwikkel hulle vaardighede om groter emosionele uitdagings in die lewe te hanteer.

3. Leer Kinders Om Met Grasie Te Verloor
Niemand hou van ’n onsportiewe verloorder nie. Daar is altyd daardie een kind wat van die sokkerveld af storm of die Monopoly-bord in woede omgooi.Wanneer kinders verloor, kan hulle aangemoedig word om die positiewe raak te sien. In plaas daarvan om net op die verlies te fokus, kan hulle vrae gevra word soos:
“Wat was jou gunsteling deel van die wedloop?”
“Het jy gesien hoe vinnig jy hierdie keer was?”
“Wat dink jy kan jy volgende keer beter doen?”
Deur kinders se fokus te verskuif van uitslae na hul pogings, word deursettingsvermoë en veerkragtigheid bevorder.
4. Leer Kinders Om Met Grasie Te Wen
Net so belangrik soos om mooi te verloor, is dit om met nederigheid te wen. Baie kinders is geneig om te spog wanneer hulle wen, en dit kan ander ontmoedig.Om goeie sportmanskap aan te moedig, kan kinders geleer word om eerder dinge te sê soos:
“Goeie spel! Jy het regtig goed gespeel.”
“Dit was lekker! Kom ons speel weer.”
“Ek hou daarvan hoe jy aangehou hardloop het, al was dit moeilik!”
’n Bietjie nederigheid help baie om sterk vriendskappe en gesonde kompetisie te bou.

5. Wys Dat Wen Nie Alles Is Nie
As kinders glo dat wen die enigste doel is, mis hulle die groter prentjie. Deur regte voorbeelde te gebruik, kan hulle gewys word dat selfs professionele atlete, kunstenaars en sakemense mislukkings ervaar—maar steeds aanhou probeer.
Wanneer gesinne sport kyk, kan daar opgemerk word hoe spanne mekaar ondersteun na ’n verlies. Indien kinders belangstel in kuns, kan hulle daaraan herinner word dat selfs bekende kunstenaars soos Van Gogh nie altyd suksesvol was nie. Die doel is om kinders te help verstaan dat verloor nie die einde van die wêreld is nie—dit is bloot deel van die leerproses.
6. Leer Om ’n Les Uit Verloor Te Haal
’n Verlies is slegs ’n mislukking as daar niks daaruit geleer word nie. Kinders kan aangemoedig word om elke verlies as ’n geleentheid vir groei te sien. As hulle in ’n wedloop gestruikel het, kan hulle dalk werk aan hul balans. As hulle ’n skaakwedstryd verloor het, kan hulle beter beplanning leer.
Ondersteunende woorde kan insluit:
“Jy het so vinnig gehardloop! Kom ons oefen saam sodat jy nog beter kan word.”
“Jy het regtig goed gedoen! Wat dink jy kan jy volgende keer anders probeer?”
“Ek hou van hoe vasberade jy was! Dit is die belangrikste deel.”

7. Maak Dit Oor Die Ervaring, Nie Net Die Uitslag Nie
Op die ou end is die herinneringe wat tydens die speletjie, wedloop of kompetisie gemaak word, belangriker as die finale uitslag. Wanneer gesinne bordspeletjies speel, is dit dikwels die lag en gesinstyd wat saak maak eerder as die wen of verloor.
Kinders kan aangemoedig word om hul fokus van wen te verskuif na om die ervaring te geniet. Of dit nou ’n skoolwedloop, ’n bordspeletjie of ’n danskompetisie is, die regte oorwinning lê in die pret, die poging en die leerproses.
Laaste Gedagtes
Kinders wat leer om beide wen en verloor te waardeer, ontwikkel ’n vaardigheid wat hulle regdeur die lewe sal help. Dit berei hulle voor om uitdagings, terugslae en teleurstellings met selfvertroue en grasie te hanteer.
Die volgende keer as ’n kind teleurgesteld is omdat hulle nie gewen het nie, kan hulle herinner word: “Dit is reg om hartseer te wees, maar jy het fantasties gedoen! Kom ons vier hoe ver jy gekom het.” Miskien is hulle volgende keer die een wat iemand anders aanmoedig.
Aan die einde van die dag is die belangrikste les nie om te wen of te verloor nie, maar om die reis te waardeer.